Eén van de uitgangspunten van Waarderend onderzoek is dat de keuze van je woorden effect heeft op je gedachten. Met woorden creëren we als het ware met elkaar de wereld waarin we leven. Ergens naar vragen geeft een bepaalde focus: op dat moment focus je op het onderwerp van de vraag. Daar gaat je tijd en energie naar toe. Met andere woorden: Je focus bepaalt waar je je mee bezig houdt. Vraag naar problemen en negatieve ervaringen, en je gesprek zal gaan over de minder leuke zaken. Vraag naar successen en positieve ervaringen, en je hebt een heel ander gesprek. Probeer het maar eens uit. Het mooie is: als mensen vertellen over iets leuks wat ze hebben gedaan of meegemaakt, zie je het enthousiasme op hun gezichten en soms voel je zelfs de energie stromen. Dat wil niet zeggen dat het negatieve genegeerd moet worden: afwezigheid van ‘iets leuks´ kan ook een goede aanleiding zijn om in gesprek te gaan. Maar, als je even doorvraagt (bijvoorbeeld na het verhaal over wat niet goed ging) of er dan helemaal niets leuks was of goed ging, komt er vaak toch wel iets. En als je daarop doorvraagt (met de simpele woorden als “vertel eens meer ..?”), komen er vaak toch mooie en waardevolle momenten naar boven. Waarmee de ander toch weer een wat positiever gevoel kan krijgen en de wereld weer een beetje mooier is geworden! Wil je meer weten over toepassing van Waarderend onderzoek/Appreciatieve Inquiry? lees dan onze blogs of neem contact met ons op voor een verkennend gesprek of een coachingsgesprek.
2 Comments
"En, hoe was jouw dag vandaag?” Hoe vaak stellen we niet deze vraag tijdens het gezamenlijk avondeten? En wat voor reactie krijg je meestal? Bij mijn kinderen leverde het vaak een reactie op van “Mwah, gewoon….” En verder kwam er niet zoveel uit. Tot ik een aantal jaren geleden mijn eerste training Appreciative Inquiry had gevolgd en ik een ander soort vragen ging stellen…, namelijk: “Wat is het leukste dat je vandaag hebt meegemaakt?” Sindsdien is deze vraag vaste prik bij ons. En hebben we een ander soort gesprek aan tafel! De kinderen (nu zes en tien jaar oud) kunnen vaak niet wachten om hun leuke momenten te delen en we moeten soms scheidsrechteren over de tijd! Als je er goed over nadenkt is het ook niet heel raar: “Hoe was het vandaag?” is eigenlijk een hele moeilijke vraag: probeer maar eens even de hele dag samen te vatten op zo’n moment! “Wat is het leukste dat je hebt meegemaakt?” is eigenlijk een hulpvraag die focus geeft en het makkelijker maakt. Het grappige vind ik zelf, dat ik op sommige dagen even heel hard moet nadenken: ´heb ik vandaag wel iets leuks meegemaakt, wat zou er onder die noemer kunnen vallen?' Daarmee is het tevens een korte reflectie van de dag, en helpt het om dankbaar te zijn voor die mooie momenten die er toch geweest waren. En dat helpt ons weer om ons gelukkiger te voelen volgens Martin Seligman, één van de grondleggers van de positieve psychologie!
Wil je meer weten over toepassing van Waarderend Onderzoek/Appreciative Inquiry? Klik hier om verder te lezen op onze website. Of neem contact met ons op voor een verkennend gesprek of een coachingsgesprek. Of schrijf je in voor één van onze trainingen waar je meer leert over de theorie en de toepassing. Op een waarderende manier omgaan met veranderingen zit vooral in het toepassen van de vijf principes van Appreciative Inquiry. Als je de theorie omarmt komt elk veranderproces in een ander daglicht te staan. Appreciative Inquiry, ookwel 'Waarderend onderzoek' is echter vooral bekend geworden met een praktische methode. In dit model wordt aan de hand van vijf fases een verandering gefaciliteerd.
1. Define – Definieer het kernthemaIn de eerste stap definieer je het kernthema waarmee je aan de slag gaat. Het kernthema is richtinggevend en wijst dus ook al naar wat je wilt realiseren. Kortweg beschrijft het Positieve Kernthema in één zin de kern van wat iemand wil realiseren, geformuleerd in positieve en bevestigende woorden. Vaak zul je uitkomen op een kernthema in de trant van “Wij willen vaker succesvol zijn met …”, of “Wij willen onze kracht inzetten om ….”. Gebruik je creativiteit bij het formuleren van een kernthema: hoe inspirerender, hoe beter. 2. Discover – Vertel over wat goed gaatIn de tweede stap blik je terug op het verleden. In plaats van te vragen naar wat er niet goed ging, ga je hier op zoek naar de positieve afwijkingen van wat normaal is. In elke organisatie gaan dingen goed, kleine dingen misschien, maar ze zijn er altijd. Het zijn lichtpuntjes van succes die als “lichtend” voorbeeld kunnen dienen. In de Discoverfase is vooral het succesVERHAAL belangrijk, want meer nog dan feiten kleuren verhalen onze ervaring. Het delen van successen maakt vaa veel positieve energie vrij die latent aanwezig was. Belangrijk is om in het interview steeds te zoeken naar de persoonlijke betrokkenheid én verantwoordelijkheid van de verteller bij het succes. Het inzicht dat iedereen invloed heeft op het succes van het geheel, maakt ook dat je verantwoordelijk bent voor dat succes. Dat gevoel van verantwoordelijkheid én van de mogelijkheid tot beïnvloeden is een wezenlijke voorwaarde voor actie in de laatste fase.
4. Design – Wat maakt het mogelijk?In de Designfase onderzoek je samen hoe je de succesfactoren uit het verleden kan inzetten om het succes váker mogelijk maken. Verrassend vaak zijn het daarbij kleine factoren die een grote rol spelen! Uiteindelijk is Appreciative Inquiry erop gericht om mensen te helpen in beweging te komen zodat zij en de organisatie als geheel vaker succesvol zijn. In feite gaat het dus vooral om de vraag: hoe kan jij bijdragen aan toekomstig succes? Iedereen heeft immers invloed op dat succes (denk aan het poëtisch principe). De Designfase is een wat meer technische fase omdat je nu samen heel scherp analyseert en strategisch nadenkt over alle factoren die van invloed zijn. Ook nu is het weer belangrijk om realistisch te blijven: goed communiceren is makkelijker gezegd dan gedaan. Dus is de vraag waarom je deze keer wél goed zal communiceren? Wat is daarvoor nodig, en waarom zou dat allemaal deze keer wel voorhanden zijn? En als het niet voorhanden is, hoe organiseer je het dan? 5. Deliver – Drijf op de energieIn de laatste fase komen de eindjes samen: er is onderzocht waar iemand meer van wil zien, wat dat mogelijk maakt en welke rol hij of zij daar zelf in kan spelen. In deze fase stroomt de energie en gaan mensen aan de slag om hun bijdrage te leveren aan het gewenste toekomstbeeld. Ruimte geven aan de individuele betrokkenheid heeft iets van het laten ‘bloeien van duizend bloemen’. Dat dit niet alle kanten op gaat is geborgd in de eerste fase waarin de onderzoeksvraag is gedefinieerd. Het kader borgt dat gewerkt wordt naar een doel dat gewenst is in de hele organisatie, op vele niveaus. Overigens beginnen de implementatie en het veranderproces niet pas in deze fase. Het waarderende onderzoek ontsluit al vanaf de eerste fase constructieve energie en het is niet ongebruikelijk dat deelnemers in fase 2 of 3 al ‘aan de gang’ willen omdat hen dan al helder is wat er gedaan moet worden om een stap verder te komen.
|
Archives
September 2019
Categories
All
Train jezelf! |