Waarderend aanspreken

Een vraag die ik regelmatig zie terugkomen in de trainingen die ik geef is hoe je op een waarderende manier iemand kan aanspreken op het nakomen van afspraken of als je ergens last van hebt. Is het mogelijk om iemand op een waarderende manier aan te spreken op iets waar jij last van hebt? Ik denk van wel.

Een waarderende benadering begint...

met de realisatie dat wat jij beleeft als 'de werkelijkheid', slechts een subjectieve ervaring is. Er bestaan altijd meer manieren om naar de werkelijkheid te kijken. Mogelijk heeft de ander een hele andere beleving van de situatie? Als eerste kan jezelf dus afvragen of jij misschien zelf een ander perspectief kan innemen waardoor je de situatie anders gaat ervaren.

De theorie van Waarderend Onderzoeken is dat je niet tegen de ander aan moet duwen. Daar vraagt hij niet om dus wie zegt dat je daar het recht toe hebt? In plaats daarvan suggereert de waarderende aanpak om vragen te stellen. Met je vragen faciliteer je de ander in zijn denken, maar je neemt zijn verhaal niet over.

Nadat je jezelf hebt afgevraagd of jij misschien anders naar de situatie kan kijken waardoor het probleem verdwijnt, kan je de ander vragen stellen. De eerste vraag is heel eenvoudig of de ander wil doen wat jij graag wilt. let op, dat dit een oprechte en open vraag is. Het idee is dat je hier samen gaat onderzoeken wat jij of hij kunnen doen om tegemoet te komen aan jullie beider belangen. De vraag is vooral wat jullie wél kunnen doen.

Op het moment dat de ander niet mee wil denken of geen moeite wil doen, ontstaat een nieuwe situatie. Op dat moment zal je voor jezelf moeten onderzoeken hoe jij daar dan mee om wilt gaan. Mogelijk kan je duidelijker aangeven waarom iets voor jou belangrijk is, opschalen naar een hogere manager om een knoop door te hakken, of consequenties verbinden aan het gedrag van de ander.

Het op een waarderende manier aanspreken van een ander, onderscheid zich dus vooral doordat je ten eerste probeert zelf een ander perspectief in te nemen en ten tweede samen gaat onderzoeken hoe je om wilt gaan met de situatie. Je streeft zoveel mogelijk naar co-creatie.

NB, overigens ga ik er hier vanuit dat er nog wel iets te onderzoeken valt. Als iets al vaststaat, valt daar weinig meer aan te onderzoeken en is het dus ook niet geschikt voor de waarderende benadering. Een collega die een fout heeft gemaakt die €1.000,- kost, kan je dat gewoon mededelen. Dat heeft geen onderzoek nodig. Hoe de fout te herstellen of herhaling te voorkomen is wel weer iets dat je samen kan onderzoeken.