Begeleiden van vernieuwing bij een Jeugdzorgorganisatie

Het afgelopen jaar heb ik als adviseur en projectleider een vernieuwingsproces vormgegeven en begeleid bij een Jeugdzorgorganisatie in het midden van het land. Dat was een leerzaam en enerverend jaar. Leerzaam, omdat ik mij daarvoor heb mogen verdiepen in de JeugdzorgPlus. En enerverend, omdat hierover in de media veel wordt geschreven met de nodige maatschappelijke discussies, waarmee aanverwante dynamiek ontstaat in de organisatie.

De context en de vraag: JeugdzorgPlus
De vernieuwing gaat over de uitvoering van een zeer gespecialiseerde vorm van jeugdzorg, namelijk de JeugdzorgPlus, voor de zwaarste en meest complexe problematiek bij jongeren. Deze specialisatie wordt bij deze organisatie op drie verschillende locaties uitgevoerd, in drie verschillende regio’s en in een gefuseerde organisatie. Er was al een eerder opgesteld toekomstscenario, de vraag was hoe dit verder vorm te geven. Na een eerste ronde van verkennende gesprekken met de verschillende betrokkenen van de locaties, heb ik een schets gemaakt van de aanpak en dit met directie besproken. Daarbij heb ik uitgangspunten uit Waarderend Onderzoeken gebruikt (ook wel bekend als Appreciative Inquiry), door verandering en vernieuwing vorm te geven als een gezamenlijk onderzoekend proces, met als basis de kracht van de organisatie.

De aanpak: met elementen uit waarderend onderzoeken
We hebben een kernteam samengesteld met vertegenwoordigers uit de verschillende regio/locaties en verschillende disciplines. Met elkaar hebben we succesrijke voorbeelden onderzocht, zowel intern als extern, en wat daarbij de succesfactoren waren. Opvallend was hoeveel goede voorbeelden van vernieuwing intern al gevonden konden worden, terwijl dit organisatiebreed onbekend was, laat staan richting de buitenwereld.

Met het kernteam hebben we op basis van de succesrijke voorbeelden, de algemene visie van de organisatie en de ontwikkelingen in de maatschappij een gezamenlijke visie opgesteld hoe ze JeugdzorgPlus willen vorm geven. Hierdoor ontstond meer eenheid in het denken over de gewenste uitvoering. Om de visie te toetsen en de voorbeelden aan te laten vullen hebben we een bijeenkomst georganiseerd, waarbij alle collega’s, betrokken bij deze specialisatie, uitgenodigd waren om hierover mee te denken. Hierbij zijn ook extern betrokkenen gevraagd, wat zorgde voor een verfrissende invalshoeken. Ook hebben we input gevraagd aan ervaringsdeskundigen. Vervolgens hebben we een aantal pilots gekozen om de vernieuwing vorm te geven en te experimenteren.

Pilots om te experimenteren
Na akkoord door de directie worden de pilots nu verder uitgewerkt in de verschillende regio’s tot projecten, waarbij uiteraard samenwerking met gemeentes en ketenpartners wordt gezocht. Mijn rol verschilt per pilot/project: soms ben ik de “projectleider”, soms ben ik meer de facilitator van het proces. Daarnaast bewaak ik het overzicht en communiceer over de voortgang. Het is mooi om te zien hoe enthousiast mensen worden om concreet aan de slag te gaan met uitwerken van de ideeën en stappen te zetten. Ook de gesprekken aan gaan met ketenpartners en gemeentes geeft vaak weer nieuwe invalshoeken. Binnenkort hopen we ''live" te gaan met het eerste project.

Heb jij zelf te maken met vernieuwing in de Jeugdzorg(Plus) en samenwerking met gemeentes en ketenpartners en vind je het leuk om hierover van gedachten te wisselen onder het genot van een cappuccino of thee? je kunt me bereiken via 06-40295714 of anitajansen.ajap@gmail.com.
​Anita Jansen